Digivaardige jongeren dankzij praktisch lespakket
Veel jongeren vinden het lastig om bijvoorbeeld een DigiD of belastingteruggave bij een bijbaan aan te vragen. Stichting Digisterker biedt daarom lesmodules aan die (v)mbo-leerlingen helpen met digitale overheidsdiensten. Een deel van die informatie is nu ook openbaar te vinden op de nieuwe website Digidingen-desk.
“Jongeren zijn aan de ene kant heel digivaardig, bijvoorbeeld met apps als Snapchat of Tiktok”, zegt Angeliek van der Zanden, programmaleider jongereneducatie bij Stichting Digisterker. “Maar veel van hen hebben moeite met de complexe digitale overheid. Zeker leerlingen op het vmbo en mbo.”
Stichting Digisterker helpt mensen die moeite hebben om digitaal hun overheidszaken te regelen, door educatieve programma’s te ontwikkelen voor bijvoorbeeld bibliotheken en scholen. Sinds een aantal jaren richt Stichting Digisterker zich ook op leerlingen op het vmbo en mbo, met het lespakket Doe je digiding! Docenten kunnen gratis toegang krijgen tot online lessen, die leerlingen helpen om zich voor te bereiden op bijvoorbeeld het aanvragen van een ID-kaart, studiefinanciering of zorgtoeslag. “We willen jongeren op tijd voorbereiden op praktische zaken waar ze mee te maken gaan krijgen”, zegt Van der Zanden. “Zo is het belangrijk dat jongeren weten hoe een zorgverzekering werkt. Vaak ontstaan daar de eerste schulden, doordat ze niet weten hoe ze zorgtoeslag moeten aanvragen of doordat ze rekeningen van de verzekeraar negeren.”
Belevingswereld van jongeren
De lessen van Doe je digiding! zijn zo praktisch mogelijk ingericht, met veel filmpjes, items uit actualiteitenrubrieken en doe-opdrachten. “De opdrachten sluiten aan bij de belevingswereld van jongeren”, zegt Van der Zanden. “In elke module helpen leerlingen een fictief persoon, bijvoorbeeld met het terugvragen van belasting bij een bijbaan. Daarvoor gaan ze naar de website van de Belastingdienst en proberen, met wat ze hebben geleerd, een teruggaaf inkomstenbelasting te doen. Zo kunnen ze alvast oefenen voor het moment dat ze zelf belasting terug kunnen vragen als ze een bijbaan hebben. Hoe beter je jongeren voorbereidt op het omgaan met de digitale overheid, hoe meer je voorkomt dat ze later in de problemen komen.”
"Hoe beter je jongeren voorbereidt op het omgaan met de digitale overheid, hoe meer je voorkomt dat ze later in de problemen komen.”
De scholen die Doe je digiding! inzetten zijn positief, blijkt uit recent effectonderzoek van het Verweij-Jonker Instituut. De kennis van jongeren over de overheidswereld wordt vergroot, net als hun digitale informatievaardigheden, mediawijsheid en woordenschat. “Sommige scholen selecteren een paar modules, anderen volgen het hele lespakket”, zegt Van der Zanden. “Dat kan allemaal. Wat we wel belangrijk vinden is dat er in de klas over het lesmateriaal wordt gesproken. Dan kunnen leerlingen hun ervaringen delen en van elkaar leren.”
Digidingen-desk
Een deel van de content uit het lesmateriaal van Doe je digiding! is sinds begin 2022 ook te raadplegen voor jongeren die het lesprogramma op school niet volgen. Op de website Digidingen-desk.nl kan iedereen zelf informatie, tips, stappenplannen en instructievideo’s raadplegen, bijvoorbeeld over DigiD, loonheffing of huurtoeslag. “Het ministerie van BZK, dat ons subsidieerde, vroeg of wij jongeren naast Doe je digiding! ook op andere manieren kunnen ondersteunen bij het gebruik van digitale overheidsdiensten”, legt Van der Zanden uit. “Uit het onderzoek naar deze vraag is Digidingen-desk voortgekomen. Van de informatie op deze website kunnen zowel jongeren, hun ouders, als professionals die jongeren ondersteunen gebruikmaken.”
Van der Zanden denkt dat de site onder andere een verrijking kan zijn voor bibliotheken, die burgers met digitale vragen helpen via het Informatiepunt Digitale Overheid. “Maar jongeren kunnen er ook rechtstreeks op terecht, ook bijvoorbeeld havo- of vwo-leerlingen. Van docenten horen we dat ook deze jongeren moeite hebben met de digitale overheid. Het mooiste zou natuurlijk zijn als websites van de overheid toegankelijker worden, maar dat is helaas niet altijd eenvoudig te realiseren. Veel overheidsorganisaties zijn groot en gebruiken systemen die al jaren draaien. En ze zijn vaak gebonden aan wetten, procedures en juridische taal. Toch zien we dat het besef van duidelijke taal en meer intuïtieve navigatie bij de overheid groeit. Er is dus wel een ontwikkeling de goede kant op.”
Contact
Meer weten over Doe je digiding!, Digidingen-desk, of Stichting Digisterker? Bekijk de websites doejedigiding.nl en digidingen-desk.nl. Of neem contact op met Angeliek van der Zanden via angeliek.vanderzanden@digisterker.nl.